IJssalon Bon Appetit in Rijsbergen is in 2008 bekroond als ‘IJssalon van het Jaar’. De naastgelegen cafetaria is in 2014 door vakblad Snackkoerier uitgeroepen tot ‘Cafetaria van het Jaar’.
Edwin van Es, eigenaar van Bon Appetit in Rijsbergen en Breda, is tijdens IJs-Vak benoemd tot nieuwe voorzitter van de Vereniging van Ambachtelijke IJsbereiders (VAIJ). De horecaman in hart en nieren wil vooral op zoek naar verbintenis. “Als we met meer zijn, kunnen we meer leren.”
Waar heb jij het ijsvirus opgelopen?
“Mijn ouders hadden horecazaken in Rotterdam, Tilburg, Dordrecht en Rijsbergen: een klein dorp onder de rook van Breda. In 1999 ben ik ook in het bedrijf gestapt en in 2006 heb ik de zaak in Rijsbergen volledig overgenomen: een cafetaria met ijsverkoop. Mijn vader, die zonder restaurants ineens zijn handen vrij had, wilde met schepijs aan de slag. Ik stelde nog voor om gewoon een softijsmachine te bestellen, maar gaandeweg kreeg ik ook de smaak van ambachtelijk ijs te pakken. Ik ben me er steeds meer in gaan verdiepen en heb diverse cursussen en trainingen gevolgd, onder andere bij het IJscentrum.
En daar heb ik het zwaar te pakken gekregen. IJs is een fantastisch product en ik ben in de afgelopen jaren besmet geraakt met het ijsvirus. Maar een mooi vers frietje bakken heeft ook z’n charme! Het is allebei ambacht – en daar voel ik sowieso een grote passie voor.”
Edwin van Es sluit samenwerking met andere brancheorganisaties niet uit: “Samen staan we sterker!”
(© Ambachtelijk IJscentrum)
Hoe combineer jij jullie cafetaria met twee ijssalons?
“Aanvankelijk hadden wij in Rijsbergen één ingang voor de cafetaria en onze ijsvitrine. Op mooie zomerdagen reden mensen die een ijsje wilden hebben soms door vanwege de rijen voor de deur. Dat wilden we natuurlijk voorkomen. Daarom heb ik een ijssalon gevestigd naast onze cafetaria. Nu komt het regelmatig voor dat mensen die in de cafetaria hebben gegeten nog even een ijsje halen – of andersom: mensen die alleen maar een ijsje kwamen eten, nemen een frietje mee voor thuis.
Onze ijssalon in Breda hebben we in 2016 geopend. Ik werd benaderd door een projectontwikkelaar die me liet weten dat er in Breda een biologische supermarkt zou worden gebouwd, waarvan ik een ruimte van zo’n zeventig vierkante meter zou kunnen huren. Daar had ik wel oren naar, want ik wist al een tijdje dat ik graag een tweede ijssalon wilde openen. Toen uiteindelijk die biologische supermarkt niet doorging, heb ik besloten om het gehele pand te nemen. Had ik ineens een ruimte van 475 vierkante meter tot mijn beschikking! Dat is De IJssalon van Breda geworden.”
Ogen niet sluiten
“Hoe een ambachtelijke ijssalon er over vijftien jaar uitziet? Een trend als vegan zal blijven bestaan. Ook moeten we aandacht besteden aan allergenen, suikerreductie en de vettaks”, vindt Edwin van Es (eigenaar van Bon Appetit in Rijsbergen en Breda). Daarnaast zijn er op korte termijn uitdagingen op het gebied van verpakkingen. Met ingang van deze zomer moet er een vergoeding worden gevraagd voor de plastic coating in ijsbekers, maar een goed alternatief is er nog niet. Ook een plezierig alternatief voor het plastic ijslepeltje ontbreekt vooralsnog. “We moeten de komende jaren onze ogen niet sluiten voor wettelijke eisen en voor wensen vanuit de consument. Maar laten we vooral ook zorgen dat we kunnen blijven genieten!”
Het interieur van de ijssalon in Breda is uitgedacht door Kim, Edwins vrouw.
(© IJssalon Bon Appetit)
Wat voor soort ijssalon is De IJssalon van Breda?
“We hebben honderd zitplaatsen binnen en zo’n 45 plekken buiten. We serveren 48 verschillende soorten schepijs en ijscoupes en ik heb er een kleine lunchkaart, omdat ik ook buiten het seizoen klanten wil trekken. Net als in Rijsbergen zijn we hier namelijk het gehele jaar geopend. De ijskeuken voor beide ijssalons is nu in Breda gevestigd. We begonnen met drie ijsmachines in 2016; inmiddels staan er zeven. De ijsproductie vindt plaats achter een glazen wand, zodat de klant alles goed kan zien. Het interieur van de zaak is volledig uitgedacht door mijn vrouw Kim. We wilden een chique, ambachtelijke ijszaak inrichten met een warme uitstraling – en ik vind dat we daarin heel goed zijn geslaagd.”
Waarom ben je toegetreden tot het bestuur van de VAIJ?
“Teun Loonen heeft mij hiervoor benaderd. Het idee was dat ik eerst een jaar vice-voorzitter zou worden en dan Teun zou opvolgen, maar inmiddels zijn de rollen omgedraaid. Op 6 maart ben ik benoemd tot voorzitter van de VAIJ en Teun blijft nog een jaar bestuurslid om mij te ondersteunen. Ik volgde de VAIJ al vanaf de zijlijn, maar heb niet direct ja gezegd tegen deze functie. Ik moest er echt wel even over nadenken. Maar toen ik een paar vergaderingen had bijgewoond, wist ik dat ik graag deel van deze club wil uitmaken en vanuit deze rol wil bijdragen aan de ijssector.”
‘Ik heb twee bloedgroepen: één voor frituurvet en één voor ambachtelijk ijs’
De ijskeuken voor beide ijssalons van Edwin van Es is in Breda gevestigd. Via een glazen wand is de ijsproductie te zien voor bezoekers van de ijssalon.
(© IJssalon Bon Appetit)
Wat zijn jouw ambities als voorzitter?
“Ik ga eerst mijn oor te luister leggen bij de bestuursleden, om te horen wat hun wensen en verlangens zijn. Persoonlijk zou ik het liefst voor meer verbintenis onderling zorgen. Graag zou ik het ledenaantal laten groeien. We hebben nu ruim driehonderd leden, maar er zijn minstens tweemaal zoveel ambachtelijke ijsbereiders in Nederland. Bovendien zijn er nog veel meer verkopers van ambachtelijk ijs: die horen er wat mij betreft ook bij.
Ook is de VAIJ inmiddels over de grens in België actief: een fantastische ontwikkeling. Ik sluit daarnaast samenwerking met andere brancheorganisaties niet uit. Samen staan we sterker! Hoe meer leden of contacten we hebben, hoe meer we van elkaar kunnen leren.
Maar het valt anno 2023 niet mee om ondernemers bij een vereniging te betrekken. Iedereen is druk en let op de kosten. Een lidmaatschap van de VAIJ is echter niet duur en je krijgt er veel voor terug: een prachtig vakblad en een vereniging die écht voor je gaat en met heel veel passie bijvoorbeeld de vakwedstrijden organiseert. Tien- tot twaalf keer per jaar heeft het bestuur contact met elkaar: hetzij via ZOOM, hetzij tijdens een bedrijfsbezoek op locatie.”
Heb je zin in je nieuwe taak?
“Zeker! Het is een spannende uitdaging. Ik ben me ervan bewust dat ik nooit iedereen tevreden zal kunnen houden. Maar bij de VAIJ zitten allemaal fantastische mensen met het hart op de goede plek. Ik hoef het niet alleen te doen! En dat geldt ook voor alle ambachtelijke ijsbereiders in Nederland: hierbij roep ik ze als kersverse voorzitter alvast graag op om het sámen te doen.”
Leren loslaten
Net voor de start van het ijsseizoen zijn Edwin van Es en zijn vrouw Kim zeven weken naar Bali geweest. Ook in oktober vloog Edwin al voor vier weken naar Indonesië. “Het heeft tijd gekost om de zaak te leren loslaten: dat is echt een proces van jaren geweest. Inmiddels weet ik dat het goed is voor mij, mijn gezin en voor mijn medewerkers. Zij groeien ervan om de zelfstandigheid te dragen en ons vertrouwen te krijgen. Als ondernemer wil je altijd een tien. Maar als je medewerkers de boel draaiende houden met een acht is dat óók in orde. Dat heb ik moeten leren, maar het heeft mij veel gebracht.”